Харажатларни максимал даражада минималлаштириш вақти келди

23.06.2020 17:06:51

Пандемия давридан кейин иқтисодиёт бошқатдан уйғонади. Интернет ва ижтимоий тармоқ, онлайн маркетинг ва савдо-сотиқ билан боғлиқ бўлган йўналишлар ривожланишни бошлайди. Бунга ижобий ҳолат сифатида қарашимиз мумкин. Чунки иқтисодиёт тилига ўгирадиган бўлсак, доимий харажатларни максимал даражада минималлаштириш юзага келяпти. Бу ерда асосий эътибор сифат ва сонга қаратилади.

Бундан ташқари, таълим йўналишларини қайтадан кўриб чиқишимиз керак. “Адолат” СДП сайловолди дастурида қайд этилганидек, сиртқи, кечки ва масофавий таълим шаклини кенг жорий этиш чораларини амалга ошириш вақти келди, деб ўйлайман.

Пандемиядан таҳликага тушиш керак эмас. Ким бу ҳолатда ютиб чиққанлигини биласизми? Танқидий фикрлай оладиган, ўз фуқаролик позициясини етказа оладиган, янгиликка тез кириша оладиган инсонлар, нафақат инсонлар, “А” варианти ишламаса, “Б” варианти тайёр турган бизнеслар бугун ютиб чиқди.

Кимлар ютқизди!? Ҳозирдан бошлаб ресторан бизнеси билан, тўй-ҳашамлар билан боғлиқ бўлган тадбиркорлик фаолиятларини қайта кўриб чиқиш керак. Қайсидир маънода ушбу йўналишлар инқирозга тайёр туриши зарур. Фикримни оддий тушунтиришга ҳаракат қиламан. Бизларни ўша машҳур тўй-ҳашам билан боғлиқ бўлган, ота-оналаримизни қарз гирдобига гирифтор қилган, ўша миллий анъаналарга ёт, одоб-ахлоқ қоидаларига зид бўлган турли шоулар, ортиқча вақт ва харажат талаб қиладиган оилавий тадбирлардан олдинги, тадбир давомидаги ва ундан кейинги қўшимча расм-русумлар, яъни, «келин навкари», «чорлар», «ота кўрди», «сеп ёйди», «қуда чақирди», «куёв чақирди», «келин чақирди», «тоғора юбориш» ва ҳоказолар, шу билан биргаликда, дафн этиш ва мотам маросимлари билан боғлиқ ортиқча тадбирлар: «етти», «пайшанбалик», «якшанбалик», «йигирма», «қирқ», «ҳайит», «йил оши», «пул тарқатиш», «мато улашиш» кабилар билан боғлиқ бўлган ҳар хил хизматларни кўрсатувчи фирмалар ва мавсумий хизматчилар зудлик билан ўз фаолиятини қайта кўриб чиқиши керак.

Парламент томонидан махсус қарорлар чиқарилди. Лекин, бунинг йўли жуда оддий – биттагина вируснинг ўзи ечим эканлигини кўришимиз мумкин. Инсон олди-орқасига қарамасдан кераксиз сарф-ҳаражатлар қилганлигини Аллоҳнинг ўзи кўрсатиб қўйди.

Хаттоки, оилавий тадбирларда санъаткорлар (хонанда, созанда, раққоса, бошловчи, сўз устаси, фотограф ва бошқалар) ҳам иккинчи касб топишга мажбур бўлиш ҳолатлари ҳам кузатилиши мумкин.

Пандемия даврида ўз ўзидан тўй-ҳашамлар қисқаряпти ва буни кўпчилик фуқароларимиз қўллаб-қувватлаяпти. Бундан шундай хулоса чиқариш мумкинки, ҳақиқатдан ҳам катта тўйхоналар учун ўзларининг режаларини қайта тузиб чиқиш вақти келгандир.

Табиийки, катта ва ҳашаматли тўйхонаси бор тадбиркорлар, энди нима қилиш керак, нима иш қилсак бўлади деб келгуси режалари устидан бош қотиришаётгандир. Бу жудаям тўғри йўналиш, тўғри йўл, тўғри танланган вақт, деб ҳисоблайман.

Менинг фикрим бўйича пандемия бугун ёки эртага тўхтайдиган ҳолат эмас, бу 1,5-2 йил давом этиши мумкин. Бунга бизнес бевосита ва билвосита тайёр туриши керак. Чунки, 1000 квадрат метрли катта-катта бинолар 1,5-2 йил давомида бўш туриши, бизнес нуқтаи назаридан тўғри усул ва йўналиш эмас, деб ҳисоблайман.

Энди 700-1000 кишилик тўйлар бўлмайди. Максимум 100 кишилик тўйлар бўлади. Айнан шу атрофида бизнес тузилиши керак. Ҳамма ўша соҳа йўналишида хизмат кўрсатадиган фирмалар, тадбиркорлар шунга мўлжал олиши зарур.

Тўй либослари салони бор танишим тиббий ниқоблар тикишга ўтиб кетди. Бу жуда тўғри қарор, деб ўйлайман. Чунки, одамлар гигиенага жиддий эътибор қаратиб келади. Керак бўлса, ҳаттоки, тиббий ниқоб танлашда кийимларимиз рангига мос тушишга қараб сотиб олишимиз табиий ҳол, албатта. Кичик ва ўрта бизнеснинг яхши томони шундаки, шароитга жуда тез мослаша олади. Шу нуқтаи назардан, ушбу бизнес вакилларига, ўз фаолият йўналишларини тезроқ қайта кўриб чиқишларини, оптимал йўлларини, яъни янги бир турларини ўйлаб топишга ҳаракат қилишларини маслаҳат қилиб қолар эдим.

Бу мақолам қайсидир тадбиркорнинг ички мотивациясини уйғотадиган бўлса, кимнингдир тушкунликка тушишига сабаб бўлиши мумкин. Наҳотки, иқтисодиётимиз шу даражада тўхтаб қолиши мумкин, деган савол туғилаётгандир.

Нафақат сиёсий партиянинг ходими сифатида, ҳаётий тажриба нуқтаи назардан ҳам ҳар доим энг ёмон ҳолатга тайёр турган маъқул, деб биламан. Чунки, бу орқали сизда тайёр рецептура шаклланади.

Шунинг учун, ҳар битта бизнес ўзининг фаолиятини қайта кўриб чиқиши керак, қайсики ҳолатдаки, максимал фойда, минимал харажат, яъни харажатларни максимал даражада минималлаштириш имкониятларини излаш керак.

Ишчи ходимларни ўртасида ҳам оптимизацияни амалга ошириш керак. Кераксиз ходимни ушлаб туришдан фойда йўқ. Ходимига қанчалик тез рухсат берадиган бўлса, ходим шунчалик тез мослашишга ҳаракат қилади. Бугун ўрганмаган фаолиятини, янги соҳасини ўрганишни ва вақтдан ютқазмасликни бошлайди.

Бугун биз муаммога жиддий қарашимиз керак, фақат шу нарсагина вазиятдан кам талофат билан чиқиб кетишимизни кафолатлаши мумкин.

 

Илхом ДЖУРАЕВ,

“Адолат” СДП Сиёсий Кенгаши

Марказий аппарати сектор мудири

Улашинг!

Фикрингизни қолдиринг

Илтимос жавобингизни киритинг

+