Шифокорларни 24 соат ишлатиб бирор натижага эришиб бўлмайди

23.07.2020 19:07:52

Сўнги кунларда мамлакатимизда коронавирусга чалинганлар сони кескин ортиб бораётганлиги сабабли карантин чоралари кучайтирилди. Аммо кучайтирилган 20 кунлик карантин чораларининг 10 куни ўтишига қарамасдан сезиларли ижобий натижа қайт этилгани йўқ. Хаттоки айрим соҳага масъуллар томонидан бунга сабаб қилиб Ўзбекистонда ҳам мазкур инфекциянинг иккинчи тўлқини бошланганлиги айтилмоқда.

Аммо ҳар қандай ақли соғлом инсон билиши мукинки, биз ҳали биринчи тўлқинни тўлиқ енгиб ўтганимиз йўқ. Кўпчилик вируснинг кенг тарқалиб кетишига сабаб қилиб одамларни бепарволигини келтирмоқда. Аммо энг катта сабаб масъул ташкилотларнинг ўз вазифасига совуқонлик билан қараганида. Жумладан, Санитария-эпидемиологик осойишталик маркази мансабдор шахслари томонидан Қашқадарё вилоятидаги 917.8 миллион сўм, Наманган вилоятидаги 248.9 миллион сўм, Навоий вилоятидаги 222.3 миллион сўм, Андижон вилоятидаги 159.3 миллион сўм, Бухоро вилоятидаги 204.6 миллион сўм ҳамда Паркент туманидаги 397.6 миллион сўм талон-тарож қилинган маблағлар мақсадли ўша ҳудудларда вирус тарқалиб кетишининг олдини олишга сарфланганда эди, бугун касаллик бу даражада тарқаб кетмаган бўларди. Бундай масъулиятсизликларга яна кўплаб мисоллар келтирдик. Жуда кўпчилик томонидан ҳам ижтимоий тармоқларда огоҳлантиришлар айтилди.

Хуллас йўл қўйилган камчиликларни қуруқ санаб ўтишдан фойда йўқ. Аммо яқинда бош вазир ўринбосари Бегзод Мусаевнинг вируснинг кенг тарқалишини олдини олиш учун Тошкент шаҳрида 10 минг шифокорларни доимий равишда 24 соатлик иш режимига ўтказиб натижага эришиш ҳақидаги фикрига қаршиман. Инсон техника эмаски вақтида керакли хизматни кўрсатиб 24 соат ишлатсанг. Бундай ҳолат иш самарадорлигига салбий таъсир қилади. Вақт ўтиб бизни бу танлаган йўлимиз самара бермади деб туриш бу энг катта хато бўлади. (Худди қон зардобидан фойдаланиш самарасиз бўлгани каби).

Кейин биз фақат Тошкент шаҳри ва вилоятидаги асоратни ҳисобга олаяпмиз. Бирор вилоятдаги раҳбарнинг озгина масъулиятсизлиги туфайли бир кунда бундай тўлқин бошқа вилоятда ҳам кузатилиши мукинлигига катта эътибор қаратмаяпмиз.

Сўнги кунларда ижтимоий тармоқларда шифокорларнинг берилган ваъдалар ва яратилган шароитлардан нолиб ўз вазифаларига совуқонлик билан қараётган ҳолатлари ҳам учрамоқда. Агар ҳозир Бегзод Мусаев айтган чоралар иш берган тақдирда ҳам шифокорларимиз ҳукумат берган ваъдага ишонишлари учун 14 кун вақт керак. Яни ҳақиқатдан ҳам 14 кундан кейин барча тиббиёт ходимлари ваъда қилинган шароитда ишлаб, айтилган пул маблағларини олиши керак.

Бутун дунёдаги ва Ўзбекистондаги вируснинг кенг тарқалишини ва келаётган куз ва қиш фаслидаги вирус тарқалиши учун қулай бўлган иқлим шароитини ҳисобга олиб бир таклифни айтиб ўтмоқчиман. Биринчидан, бизнинг шифокорларимиз ўз бурчларига содиқ қолиб касаллик чекинганича хизмат вазифаларини олиб борганда ҳам 6-7 ойлик кураш уларни ҳолдан тойдиради.

Иккинчидан, бугун кўплаб тиббиёт ходимлари бепарволиги ва ўз вақтида етарли даражада химоя воситаларининг етказиб берилмаганлиги сабаб ўзлари ҳам инфекцияни юқтириб олиб даволанмоқда. Бу ҳолат ҳам иш самарадорлигига салбий таъсир кўрсатмоқда.

Учинчидан, коронавирус инфекцияси катта ёшдаги инсонлар ҳамда турдош касаллиги борларга юқиш имконияти юқори. Ўзбекистон тиббиётининг тажрибали шифокорларининг катта қисмини пенсия ёшидаги шифокорлар ташкил этади. Шу боис, карантин зоналаридаги оғир аҳволдаги беморларни даволаш учун кадрлар етишмовчилигини таъминлаш мақсадида охирги 1-2 йилда олис ҳудудларга юборилган тиббиёт академиясининг ёш кадрлари Тошкент шаҳри ва Тошкент вилоятига чақириб олинмоқда. Худо кўрсатмасин бу ёш кадрлар касаллик ўчоғида кураш олиб бораётган бир вақтда ўзи фаолият олиб бораётган республиканинг олис ҳудудидаги туман ёки шаҳарда бу касаллик кенг авж олса, беморларни ким даволайди?

Тўртинчидан, Бугунги кунда деярли барча шаҳар ва туманлардаги юқимли касалликлар шифохоналарида коронавирус инфекциясига чалиниб карантинга олинган беморлар даволанмоқда. Ўз-ўзидан маълумки, бундай карантин ҳудудига бошқа турдаги беморлар қабул қилинмайди. Аммо қайсидир туман ёки шаҳарда коронавирусдан ташқари бўлган юқимли касаллика чалинган инсонлар қаерда даволанади?

Юқоридаги ҳолатларни инобатга олиб, коронавирус инфекциясининг кейинги тўлқинига тайёр туриш учун республикамиз бўйлаб кўнгиллилар гуруҳини шакллантириш керак. Бу гуруҳда фолият олиб боришни истаганлар тиббиёт олийгоҳларини битирган бўлиши шарт эмас. Барча олий таълим муассасаларида 3-босқич талаба қизларига ҳамширалик иши ўргатилади, (айрим олийгоҳларда эса ўғил болалар ҳам ўқитилган)  бундан ташқари хусусий ўқув курсларида сабоқ чиқарганлар ҳам бор.

Кўнгиллиларни жамлаб гуруҳларга ажратиб, икки ой муддатда фақатгина коронавирус инфекциясига қарши курашиш учун билим ва кўникмага эга қилиб тайёрлаш керак. Биз янги куч ва имконият билан кейинги қадамни ташласаккина ижобий натижага эришишимиз мумкин. Акс ҳолда ҳолдан тойган ва тизимли иш режимига эга бўлмаган тиббиёт тизимимиз билан ғалабага эришишимиз шубҳа остида қолаверади.

 

Фаррух АБДУҲАМИДОВ,

Халқ депутатлари

Арнасой туман Кенгаши депутати

Улашинг!

Фикрингизни қолдиринг

Илтимос жавобингизни киритинг

+