Bosh qomusimiz  yoshlar nigohida

Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputati Maxfurat Xushvaqtovaning Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti talabalari bilan bo‘lib o‘tgan uchrashuvi g‘oyat samarali kechdi. Ochiq muloqotda deputat yangilanayotgan Konstitutsiyaga kiritilayotgan o‘zgartirish va normalar xususida batafsil tushuncha berdi.

Yangilanayotgan Konstitutsiyamizda oliy ta’lim tashkilotlariga,shuningdek  akademik erkinlik, o‘zini o‘zi boshqarish, tadqiqotlar o‘tkazish va o‘qitish erkinligi huquqi taqdim etilmoqda, -dedi talabalar huzurida Maxfurat Xushvaqtova.

- Konstitutsiyamizga ushbu normaning kiritilishi oliygohlardagi professor-o‘qituvchilar va talabalarning o‘quv jarayonidagi mustaqilligini ta’minlashga xizmat qiladi. Jumladan, keyingi yillarda mamlakatimizda ta’lim sifatini yanada oshirish, ko‘plab yoshlarning  oliy ma’lumotga ega bo‘lishlari uchun nodavlat oliy o‘quv yurtlari ochildi, xorijiy universitetlar filiallari soni ortmoqda, 41 ta davlat oliy o‘quv yurtiga akademik va moliyaviy mustaqillik berildi. Yana shuni ham alohida e’tirof etmoq  joizki,  2017 yilgacha oliygohlarda o‘qish uchun davlat grantlari soni faqat qisqarib kelgan bo‘lsa, oxirgi olti yilda bu boradagi ahvol butunlay o‘zgardi. Grantlar soni 2 baravar ko‘payib, 40 mingtaga yetdi. Magistratura uchun esa 5 baravar ko‘paydi. Ayniqsa, talaba qizlarning  magistratura yo‘nalishida o‘qishi to‘liq davlat granti asosida yo‘lga qo‘yilgani yoshlarga katta imkoniyatdir. Shu o‘rinda O‘zbekiston ijtimoiy davlat deb e’tirof etilar ekan, asosiy qonunda fuqarolarning bepul boshlang‘ich kasb-hunarga o‘qitilishi ham belgilanayotganini alohida ta’kidlash o‘rinlidir.

         Shuningdek deputat Mirishkor tumanidagi “Jeynov” MFY da joylashgan 620-Referendum uchastkasida mahalla faollari, xotin-qizlar, nuroniylar hamda keng jamoatchilik vakillari bilan “Konstitutsiya-Bizniki” shiori ostida darv suhbati uyushtirdi. Unda deputat haq-huquqlarimiz ifodasi bo‘lmish Konstitutsiyaga  kiritilayotgan  fuqarolar himoyachisi hisoblangan  advokatlar faoliyati, xususan, O‘zbekistonda o‘lim jazosi taqiqlanayotgani  haqida tushuncha berdi. Umuman  o‘lim jazosini taqiqlashni konstitutsiyaviy darajada belgilanishi insonni hayotdan hatto davlat ham mahrum etishga haqli emasligini kafolatlamoqda.

-Bundan tashqari, har bir shaxs sudning qarorisiz 48 soatdan ortiq muddat ushlab turilishi mumkin emasligi belgilanyapti, dedi deputat. - Ya’ni, fuqaroning  erkinligini cheklash bilan bog‘liq har qanday harakat faqatgina sud qarori asosida amalga oshirilishi shart. Ushbu qoida tergov organlari tomonidan insonlarni noqonuniy hibsga olish, asossiz qamoqqa olish va saqlashga yo‘l qo‘ymaslikka qaratilgandir. Bu orqali xalqaro e’tirof etilgan “Xabeas korpus” institutini qo‘llanish ko‘lami yanada kengayadi. Yana bir yangilik xususida to‘xtalmoqchiman. Konstitutsiyamizda ilk bor shaxsni ushlash chog‘ida unga tushunarli tilda uning huquqlari va ushlab turilishi asoslari tushuntirilishi shartligi, ayblanuvchi va sudlanuvchilarga o‘ziga qarshi ko‘rsatma bermaslik (xalqaro e’tirof etilgan “Miranda qoidasi”), sukut saqlash huquqi berilmoqda.

 Deputat sa’y harakati bilan tumanda Konstitutsiyaga kiritilayotgan barcha o‘zgartirish va normalar xalqqa ravon usulda tushuntirilayapti. Shu bilan birgalikda  Maxfurat Xushvaqtova xalqni referendumda o‘zining ertangi farovon hayoti uchun ishtirok etishga  chorladi.

Xumoyun Ro‘ziyev,

deputat yordamchisi.