Yangi davr uchun yangi g‘oya va tashabbuslar, yangi natijalar kerak

So‘nggi yillarda dunyoda koronavirus pandemiyasi va iqtisodiy inqiroz, keskin raqobat, turli qarama-qarshilik va ziddiyatlar tufayli yuzaga kelgan g‘oyat og‘ir va murakkab vaziyatda mard va olijanob xalqimizning fidokorona mehnati bilan Yangi O‘zbekistonni barpo etish va uni jahonga tarannum qilish bo‘yicha muhim natijalarni qo‘lga kiritayotganimiz, bu yutuqlar xalqaro jamoatchilik tomonidan e’tirof etilayotgani, eng asosiysi, vatandoshlarimizning ongu tafakkuri, dunyoqarashi o‘zgarib, ular islohotlar samarasini kundalik hayotida his qilib yashayotganini alohida ta’kidlash zarur.

2022-2026 yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasini amalga oshirish, erishilgan yutuqlarni mustahkamlab, tub islohot jarayonlarini yangi bosqichga ko‘tarish, inson huquq va manfaatlari, uning qadri, sha’ni va g‘ururini yetakchi o‘ringa olib chiqish ustuvor vazifamizga aylangan hozirgi vaqtda yurtimizda tinchlik va barqarorlikni saqlash, davlatimizning hududiy yaxlitligi va bo‘linmasligi, sarhadlarimiz daxlsizligini ta’minlash, millatlararo totuvlik, diniy bag‘rikenglik va hamjihatlikni mustahkamlashga intilish ko‘p millatli xalqimizni yanada birlashtiradigan, yuksak marralarga safarbar etadigan beqiyos kuchga aylanib bormoqda.

Buning yaqqol namunasi yurtimizda 2023 yil 30 aprel kuni o‘tkazilgan referendumda yangi tahrirdagi O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi ishtirok etgan fuqarolarning 90,21 foizi tomonidan yoqlab ovoz berish orqali qabul qilinganligi unda xalqimizning Yangi O‘zbekistonni barpo etish bo‘yicha orzu-umidlari va intilishlari o‘z aksini topganligidir.

Albatta, har qanday yangi g‘oya, orzu-umidlar, tashabbuslar qo‘llab-quvvatlansa, inson manfaati yo‘lida davlat xizmatlari optimallashtirilsa, ixcham davlat boshqaruvi mexanizmlari yaratilsa, Yangi O‘zbekistonda demokratik davlat boshqaruvi tizimini isloh qilish “Xalq davlat idoralariga emas, davlat idoralari xalqqa xizmat qilishi kerak”, degan yuksak g‘oyaga asoslangan holda amalga oshirilaveradi.

Prezidentimizning inauguratsiya marosimidagi nutqida davlat boshqaruvi sohasida ilg‘or va zamonaviy mexanizmlarni joriy etish bo‘yicha amalga oshirilgan ishlar davom ettirilishi ta’kidlanganligi e’tiborimni tortdi.

Haqiqatdan ham, aholiga ko‘rsatiladigan davlat xizmatlarini raqamlashtirish, inson omilini minimallashtirish orqali byurokratiya hamda korrupsiyaga barham berishimiz mumkin. Biz uzoq yillar oqibatlar bilan kurashib keldik, lekin oqibatlarga sabab bo‘lgan illatlarning ildizini qirqishga yetarlicha e’tibor qaratmadik.

Deylik, jamiyatning, mamlakatning rivojlanishiga to‘siq bo‘ladigan illatlar — korrupsiya yoki byurokratiyaga yo‘l qo‘ymaslik bo‘yicha nimalarga e’tibor qaratishimiz kerakligi yoki qanday mexanizmni ishga tushirsak, shu illatlar barham topadi degan savolga javobni izlamadik.

Davlatimiz rahbari aniq va lo‘nda aytdilar: “Davlat xizmatlari to‘liq elektron shaklga o‘tkaziladi va davlat boshqaruvida mavjud bo‘lgan minglab funksiyalar bosqichma-bosqich raqamlashtirilishi orqali aholi uchun yangi qulayliklar yaratiladi” .

Ba’zan fuqarolar o‘zi duch kelgan muammoni qaysi tashkilot yoki vazirlik yordamida hal qila olishini yoki ularga qanday mazmunda ariza yoki murojaat bilan chiqishni bilmay qolishi ham mumkin. Lekin bu bilan muammoga yechim topilib qolmaydi. Prezidentimiz esa shu muammoni hal qilish maqsadida fuqarolarning davlat xizmatlaridan foydalanish uchun murojaat qilishida arizani yozish, turli shakllarni to‘ldirish kabi ortiqcha formal tartiblar bekor qilinishi, davlat idoralari zarur hujjatlarni elektron bazadan o‘zi oladigan tizim yaratilishini ilgari surdilar.

Eng e’tiborlisi, endi fuqaro murojaati bilan tashkilot, idoraga borib o‘tirmasdan, o‘zi yashayotgan mahallasida masalani hal qila olishi mumkin bo‘ladi. Ma’ruzada qayd etilganidek, har bir mahallada elektron xizmat nuqtalari ishga tushirilib, mahallalar barcha masalalarni “bir qadam” tamoyili asosida hal etadigan maskanga aylantiriladi.

Yoki aytaylik, hokimning Kengashga rahbarlik vakolati bekor qilinishiga oid konstitutsiyaviy normaning amaldagi ijrosini ta’minlash borasida bildirilgan tashabbuslar hokimlarning xalq oldida hisobdor bo‘lishini, mas’uliyati va javobgarligi oshishini ta’minlaydi. Umuman olganda, mahalliy kengash deputatlar korpusini shakllantirish tartib-taomillari qayta ko‘rib chiqilishi bo‘yicha vazifalar ilgari surildi.

Bu kabi tashabbuslar biz, deputatlarning davlat boshqaruvi sohasidagi qonunchilikni takomillashtirish, bu borada amalga oshirilayotgan chora-tadbirlarning ijrosini nazorat qilish bilan bog‘liq faoliyatimizni qayta ko‘rib chiqishimiz kerakligini ko‘rsatadi. Bundan tashqari, joylarda xalqning fikrini, kayfiyatini o‘rganish, ularning muammolariga yechim izlash borasidagi ishlarimizning sifati va ko‘lamini oshirishimiz kerak bo‘ladi. Prezidentimiz ta’biri bilan aytadigan bo‘lsak, haqiqiy safarbarlik endi boshlanadi.

Gulruh AGZAMOVA,

Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputati