Inson oʻz huquqlarini bilishining ahamiyati

Bugungi kunda mamlakatning jadal rivojlanib borishi davlatlarning ijtimoiy-iqtisodiy hayotiga ham bevosita bogʻliq. Shu bois, ayni davrda har bir inson oʻz huquqlarini bilishi lozimligi keng talab qilinmoqda. Bu borada, yurtimizda aholi, xususan, yoshlarning siyosiy-huquqiy savodxonligini oshirishga qaratilgan bir qancha loyihalar amalga oshirilmoqda. Misol uchun, maktab, litsey va oliy oʻquv yurtlarida “Konstitutsiya bilimdoni”, “Zukko yurist” va shu kabi turli xil tadbirlar oʻtkazilib kelinmoqda. Mana shunday tadbirlarning koʻpligi aholi, ayniqsa, davlatimizning kelajagi boʻlgan yoshlarning Konstitutsiyamizda belgilab qoʻyilgan huquq va burchlarini bilishlari uchun xizmat qiladi.

Bosh qonunimiz boʻlgan Konstitutsiyamizda bizning asosiy huquqlarimiz belgilab qoʻyilgan boʻlsa, boshqa qonunlarda kundalik hayotimizda foydalanishimiz mumkin boʻlgan huquqlarimiz ham belgilab qoʻyilganligini bilishimiz lozim. Inson hayoti davomida mehnat qiladi va koʻp hollarda mehnat faoliyatida turli huquqbuzarliklarga duch keladi. Bunday holatlarda ular oʻz huquqlarini himoya qila olishlari uchun mavjud normalarni bilishlari lozim. Davlatimizda mehnat sohasini tartibga solib turish uchun Mehnat kodeksi mavjud. Xuddi shunday boshqa ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy sohalarni, oila, mulk munosabatlarini tartibga solib turuvchi va himoya qiluvchi qonunlar ham mavjud.

Yoshlarni kundalik hayotlarida oʻz huquqlaridan foydalana olishlari, ularni himoya qila olishlari uchun ularga Konstitutsiyamizda belgilangan huquqlaridan tashqari, qonunchiligimizda boshqa normativ-huquqiy hujjatlarda belgilangan huquqlari toʻgʻrisida ham tushuntirishlar olib borilishi lozim.

Har bir inson oʻz huquqlarini bilishi, yaʼni huquqiy ongining rivojlanganligi, hamda huquqiy madaniyatining borligi, yaʼni huquqlaridan foydalana olishi orqali davlatning rivojiga katta hissa qoʻshadi.

Zuhra Togʻaymurodova,
Toshkent davlat yuridik universiteti talabasi