Kechikib turgan toʻylar

Agar biz katta-katta shaharlarning oldida yashaganimizda edi, shirin-shakar mevalarimiz, qovun tarvuzlarimizni shaharga sotardik. Masalan, Parij, Tokio, London, Xitoy, Hindistonning odam koʻp shaharlari, Moskva va boshqa. Bu shaharlar uzoq boʻlgani uchun ular bu taʼmi beqiyos mahsulotlarimizning taʼmini bilishmaydi.

Chekka-chekka hududlardagi odamlar koʻproq nima bilan shugʻullanishadi? Paxtachilik, gʻallachilik, chorvachilik, dehqonchilik. Yer bilan.Oʻzbek toʻy qilishi uchun mollar boqadi, yem olib uni semirtiradi. Bizni oʻylaganimiz toʻy. Duoda ham topgani toʻyga buyursin, deb omin qiladigan xalqmiz.

Men optimist odamman-u, lekin toʻy haqida juda koʻp oʻylab yuborayotgandekmiz, yoshlarning baxti haqida emas.Aytaylik, koreys, rus, ingliz, hind, italyan, yapon, amerikalik, xitoy, tailandlik, malayziya, singapurlik odamlar qancha vaqt toʻy haqda oʻylaydi-yu, biz qancha yil oʻylaymiz?

Ular toʻyga qancha mablagʻ sarflaydi-yu biz qancha topganimizni ketkizamiz? Yoshlarning baxti haqida ular qancha oʻylaydiyu biz qancha oʻylaymiz? Bizning juda koʻp oʻylarimiz toʻyda, bozordan toʻyga olinadigan sarupo, kiyim, toʻyga yuboriladigan narsalar, dasturxon haqida.Toʻgʻri, bu qadimdan, biz kichkinaligimizdan shunday boʻlib kelgan.

Bitta ammosi bor, xitoylik bola maktabni bitirayotib bir kashfiyotmi, ixtiromi, qilar ekan. Jamiyatga nafi tegadigan bu ish kelajakda uni ilhomlantirarkan. Yaponlarda bolaning psixologik oʻzgarishi qattiq kuzatilarkan. Bizda- chi? Maktabda darslar mobaynida ingliz, rus, hatto ona tilini yaxshi oʻrganishmayaptimi bolalar. Gaplasha oladimi? Tarix, kimyo, jismoniy tarbiyadan bilimi qanday? Umuman, bolalar kitobga ishqibozmi yo telefonga boylanganmi? Bunga jiddiy javob berish, uylash vaqti kelmadimi?

Dunyoda intellektual jihatdan yuksalgan xalqlar boshqa mamlakatlarga madaniy, ilmiy, adabiy, mafkuraviy, iqtisodiy jihatdan taʼsir oʻtkaza oladi. Biz shunday bolalarni tarbiyalay olayapmizmi? Biz hammamiz bodalarimizni yaxshi koʻramiz. Shunday yaxshi koʻramizki, u milliarder boʻlish yoʻliga kirsa, qoʻy-e, oldimda oʻtir, biz seni yaxshi koʻramiz, deb aytishga oʻrgangan xalqmiz. Yupatamiz. Biz yupatuvchan odamlarmiz.Ammo yillar oʻtib ketadi va sentyabrda maktabga chiqadigan bolamiz hademay oliy oʻquv yurtiga boradi yoki sovchi, toʻy, degan soʻzlar paydo boʻladi. Keyin esa sharoitga qarab ish tutamiz. Yo toʻy qilamiz yo toʻyni kechiktirib turamiz.Ilm oʻrganish, ziyo izlash, hayot masalalarini aql bilan yechish, vaziyatlarni oʻz tomonimizga ogʻdirish, bolalarni komil insonlar qilib tarbiyalash esa burchimiz.

Azamat Tavboyev,

Xalq deputatlari Payariq tuman Kengashi deputati.