Koʻhna Boysun taraqqiyot va yuksalish sari odimlamoqda

Qadim tarixga ega Boysun. Ming yilliklarga tengdosh zamin. Boysun odamlari bagʻriga bugun shabada tegdi. Bugun Boysun faqat goʻzal tabiati yoki zalvorli togʻlari bilan emas bu togʻlar bagʻridan otilib chiqayotgan boyligi bilan maqtansa arziydi.

 Boysun bagʻrida lovullagan olov — Prezidentning xalq uchun yana bir istagi gigant ishlab chiqarish loyihasi amalga oshirilishi arafasidadir. Prezidentimiz Surxon diyorining ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish drayverlarini kuzatishni Boysun tumanidan boshladi. Xalqimiz farovonligiga xizmat qiladigan yirik loyihalardan biri – “Mustaqillikning 25 yilligi” gaz-kimyo majmuasi qurilishi bilan tanishdi.

Tan olish kerakki, Boysunning yaqin-yaqingacha fusunkor tabiatidan boshqa hech vaqosi yoʻq edi. Bugun Boysun oʻzgargan, odamlari ham yaxshi yashashga intilyapti. Yirik ishlab chiqarish loyihalari birma-bir hayotga tatbiq etilyapti. Mana shularning biri “Mustaqillikning 25 yilligi” koni yaqinidagi Boysun gazni qayta ishlash zavodi nafaqat Boysunda, balki Surxondaryoda eng yirik sanoat korxonalaridan biridir.

Bu yerda gaz koni bir necha oʻn yillar oldin topilgan. Biroq geografiyasi murakkabligi, oʻsha paytda zamonaviy texnologiya va mablagʻ boʻlmagani uchun kon oʻzlashtirilmagan. Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan bu borada amaliy qadamlar tashlandi. Davlatimiz rahbari 2019-yil aprel oyida bu yerda boʻlib, dastlabki qidiruv va texnik-iqtisodiy asoslar bilan tanishgan edi. Oʻsha yilning dekabr oyida zavodni qurish ishlari boshlandi. “Surhan Gas Chemical Operating Company” xorijiy korxonasi tomonidan amalga oshirilayotgan ushbu loyihaning qiymati 2,9 milliard dollar. Majmua yiliga 5 milliard metr kub gazni qazib chiqarish va qayta ishlash quvvatiga ega boʻladi. Hozirgacha konni oʻzlashtirishga 1 milliard 450 million dollarlik investitsiya kiritilib, 20 ta quduqda burgʻilash ishlari yakunlangan, 11 ta gaz qudugʻi sinovdan muvaffaqiyatli oʻtgan. Poydevor ishlari va metall konstruksiyalar qurish deyarli yakuniga yetgan. Majmuani qurib bitkazish yakuniy bosqichda turibdi.

 Majmua Boysun shahridan 20 kilometr uzoqda joylashgan. Ayni paytda uning qurilishida 7 mingdan ortiq kishi, maxsus texnikalar ishlamoqda. Loyihaning birinchi bosqichi kelgusi yil may oyida ishga tushiriladi, 2025-yilda toʻla quvvatga chiqadi. Davlatimiz rahbari shu yerda geologik qidiruv va seysmik tadqiqot ishlari yakunlari bilan tanishdi. Investorlar, konni oʻzlashtirishda qatnashayotgan mutaxassis va quruvchilar bilan suhbatlashdi.

Zavod loyihalari va qurilishi Britaniyaning “Shell” neft-gaz kompaniyasining litsenziyalangan texnologiyalari asosida olib borilmoqda. U eng ilgʻor ekologik talablarga mos boʻlib, ishlab chiqarishdagi zararli chiqindilarni 99 foiz zararsizlantirish imkoniyatiga ega. Bunday uskunalar MDH davlatlari ichida birinchi bor ushbu zavodga oʻrnatilmoqda. Yana bir muhim jihati, zavod elektr energiyani ham oʻzi generatsiya qiladi va tuman aholisiga yetkazib beradi. Bu zavod nafaqat Boysunga balki, mamlakatimizda foydasi yuqori boʻlgan zavod boʻladi.

Eng asosiy maqsad gazni xomashyo holatida sotish emas, uni qayta ishlab, qoʻshimcha qiymatli mahsulotlar olinishidadir. Investitsiya tez vaqtlarda oʻzini oqlaydi, zavod raqobatbardosh boʻlib oxirgi mahsulot sifatli va yuqori daromadli boʻlishiga erishiladi.    

Shunisi eʼtiborliki, ushbu korxona ishga tushirilishi munosabati bilan yon atrofdagi yanada koʻplab maishiy xizmat koʻrsatish, gazni qayta ishlash korxonalari paydo boʻladi. Bu esa yana yuzlab yangi ish oʻrinlari yaratilib, oʻnlab oilalar turmushi farovonligi yaxshilanadi. Muxtasar aytganda, zavod qurilishi bilan bu yerda barcha infrastrukturaga ega butun bir shaharcha bunyod boʻladi. Bu esa soʻlim Surxon vohasining eng goʻzal maskanlaridan biri Boysun tumanining taraqqiyot sari odimlashishida mustahkam poydevorlardan biri boʻlishi bilan ahamiyatlidir.

Rustam Hamrayev,
Oʻzbekiston “Adolat” SDP
Surxondaryo viloyat Kengashi raisi.