Dorivor oʻsimliklar klasteri faoliyati oʻrganildi

“Adolat” SDP tomonidan Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 20-maydagi PQ-251-sonli “Dorivor oʻsimliklarni madaniy holda yetishtirish va qayta ishlash hamda davolashda ulardan keng foydalanishni tashkil etish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi Qarori hamda boshqa qaror va farmonlarining joylardagi ijrosi jamoatchilik nazorati tartibida oʻrganilib kelinmoqda.

Ayniqsa, partiyaning Navoiy viloyati Kengashi raisi, xalq deputatlari viloyat Kengashi deputati Rustam Hayitov hamda partiyaning tuman Kengashi deputatlari Qiziltepa tumanida tashkil etilgan “Jabbor Xususiy Dorixonasi” MCHJ dorivor oʻsimliklar klasterida korxona faoliyati bilan tanishdi. Deputat klaster faoliyati bilan yaqindan tanishib korxonada ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar, ularning turlari sohada yuzaga kelayotgan muammolar oʻrganildi.

Oʻrganishlarda maʼlum boʻldiki, Navoiy viloyatida dorivor oʻsimliklarni madaniy holda yetishtiruvchi va qayta ishlovchi xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishga ham alohida eʼtibor qaratilmoqda.

Hozirgi kunda viloyatda jami 4 ta masʼuliyati cheklangan jamiyati hamda 1 ta fermer xoʻjaligi tomonidan dorivor oʻsimliklar yetishtirilib, qayta ishlanib va qadoqlanib sotuvga chiqarilmoqda.

Xususan, Nurota tumanidagi “Zarinabonu Elzodbek Soliha kelajagi” MCHJ, “Shukrona totli mevalari” MCHJ, “Kavrak 2022” MCHJ, Xatirchi tumanida “Zarafshon daryo obod giyohlari” MCHJ hamda Navbahor tumanida “Naʼmatak shifobaxsh oʻsimlik” fermer xoʻjaligi faoliyat koʻrsatmoqda.

Xatirchi tumanidagi “Zarafshon daryo obod giyohlari” MCHJga qarashli plantatsiyada sedana urugʻi, naʼmatak mevalari, makkajoʻxori popugi, achchiq bodom, topinambur, Navbahor tumanidagi “Naʼmatak shifobaxsh oʻsimlik” fermer xoʻjaligida naʼmatak mevalari va oshqovoq urugʻi dorivor oʻsimliklari yetishtirilmoqda.

Qiziltepa tumanida tuman hokimining 2022-yil 20-avgustdagi “Tumanda dorivor oʻsimliklar klasterini tashkil etish toʻgʻrisida”gi 165-5-72-Q/22-sonli Qaroriga asosan “Jabbor xususiy dorixonasi” MCHJ dorivor oʻsimliklar klasteri etib tashkil etilgan.

Ayni vaqtda mazkur klaster tomonidan 2.3 gektar yer maydonida dorivor oʻsimliklar yetishtirilmoqda.Joriy yilda klaster tomonidan naʼmatak – 2 tonna, moychechak – 300 kg, tirnoqgul — 200 kg, sano urugʻ va barglari — 500 kg, myata – 100 kg, gulxayri – 100 kg, polpola – 100 kg dorivor oʻsimliklar yetishtirilgan. Klaster tomonidan oktyabr-noyabr oylarida tirnoqgul — 50 sotix, romashka – 50 sotix hamda sano urugʻlari 50 sotix yer maydoniga ekilgan. Kelgusida ushbu mahsulotlardan tabiiy dori vositalari tayyorlanib, mahalliy dorixonalar va bozorlarga chiqarilishi rejalashtirilgan.

Biroq, dorivor oʻsimliklar yetishtirish, qayta ishlash va realizatsiya qilishda klaster va korxonalar oldida yechimini kutayotgan muammolar aniqlandi.

Jumladan, Jumladan, Nurota tumanidagi “FERULA EXPORT CLUSTER” MCHJ tomonidan barpo etilayotgan kovrak plantatsiyalari yer maydonlariga mahalliy choʻponlar tomonidan turli holatlar boʻyicha bosim oʻtkazib, keskin qarshilik qilayotganligi, choʻponlar tomonidan chorva mollarini ataylab kovrak ekiladigan yer maydonlariga olib borib boqishi va buning natijasida yerlarni payhon qilishiga sabab boʻlmoqda. Mazkur holat boʻyicha klaster maʼmuriyati tomonidan tuman IIB masʼul xodimlariga bir necha marotaba murojaat qilinishiga qaramasdan qarshilik koʻrsatayotgan choʻponlar xatti-harakatlariga huquqiy baho berilmay, qonuniy chora koʻrilmasdan kelinmoqda.

Qiziltepa tumanidagi “Jabbor xususiy dorixonasi” MCHJ klasteri tomonidan ishlab chiqarilgan dorivor oʻsimliklarni mahalliy bozorga sotish va davlat tibbiyot tashkilotlari tomonidan xarid qilinmayotganligi achinarlidir.

Soha faoliyatini har tomonlama rivojlantirishda tibbiyot amaliyotida samarasi isbotlangan va asosiy dori vositalari roʻyxatiga kiritilgan dorivor oʻsimliklar va ulardan tayyorlangan dori vositalarining davlat tibbiyot tashkilotlari tomonidan xarid qilinishi yoʻlga quyish lozim.

Respublika va mahalliy TV da dorivor oʻsimliklar va ulardan ishlab chiqarilgan mahsulotlarning tibbiy ahamiyati hamda ularni qoʻllashga oid maxsus koʻrsatuvlar va roliklarni muntazam namoyishini yoʻlga qoʻyish. Tibbiyot birlashmalari, poliklinikalar, oilaviy shifokorlik punktlari binolarida dorivor oʻsimliklardan iborat fitobarlar tashkil etilishi soha rivojida muhim ahamiyatga ega.

Oʻrganish yakunlari boʻyicha muammolar yuzasidan tegishli masʼul tashkilotlarga deputatlik soʻrovlari chiqarilib, xalq deputatlari viloyat Kengashi kun tartibi muhokamasiga tegishli masala kiritilishi belgilab olindi.

“Adolat” SDP Navoiy viloyat  Kengashi Matbuot xizmati.