Hududlarda 14 ta kichik biznes markazlari tashkil etiladi

Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning mamlakatimiz tadbirkorlar bilan navbatdagi ochiq muloqoti yurtimizda tadbirkorlik muhitini yanada yaxshilash, bu yo‘nalishda o‘zini ilk bor sinab ko‘rmoqchi bo‘lgan yosh tadbirkorlarni har tomonlama qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan taklif va tashabbuslarga boy bo‘lgani bilan e’tiborga molikdir.

Sir emaski, davlatimiz rahbari tomonidan tadbirkorlardan kelib tushgan murojaat va takliflar yechimi yuzasidan dastlab 2021 yilda 57 ta, 2022 yilda esa 55 ta tashabbus ilgari surilgan edi. Ushbu takliflarning barchasi qisqa fursatlarda hayotga tadbiq etildi. Xususan, o‘tgan yilgi takliflar asosida biznes subyektlari mikro, kichik, o‘rta va yirik toifalarga bo‘lindi va ularning har biri bilan alohida yondashuvlar asosida ishlash tizimi yo‘lga qo‘yildi.

Tuman va shaharlar 5 ta toifaga ajratilib, 60 ta tumanga alohida soliq, kredit va moliyaviy yordam rejimlari joriy qilindi. Natijada bu tumanlardagi tadbirkorlar o‘tgan olti oyda qariyb 1 trillion so‘mlik imtiyozlardan foydalandi. Buning hisobiga, 20 ta tumandagi tadbirkorlarning daromadi o‘tgan yilga nisbatan 1,5-2 baravargacha oshdi.

Shuningdek, qo‘shilgan qiymat solig‘ini qaytarish muddati qisqartirilib, o‘tgan bir yil ichida 6 mingta korxonaga 20 trillion so‘m qaytarib berildi. Ayniqsa, eksportdan valyuta tushumini kutmasdan, qo‘shilgan qiymat solig‘ini intizomli eksportchi korxonalarga qaytarib berish tartibi joriy qilingani natijasida, 2 mingdan ziyod tadbirkorlar hisob-raqamiga 7 trillion so‘m kelib tushdi.

Aytish mumkinki, ushbu qaytarib berilgan mablag‘lar nafaqat tadbirkorlarimiz daromadi ortishiga shu bilan birga, mablag‘larini o‘z faoliyatini yanada rivojlantirish uchun qayta sarmoya sifatida kiritishiga va yangidan yangi ish o‘rnilari yaratilishiga asos bo‘ldi.

Yana bir muhim masala. Bugun tadbirkorlik rivojini eksportsiz va jahon bozorisiz tasavvur etib bo‘lmasligi hammamizga yaxshi ma’lum. Bunda bojxona xizmatining o‘rni yuqori. Bojxona hududida qayta ishlash tizimi soddalashtirilgani natijasida ushbu bojxona rejimidan foydalanuvchi tadbirkorlar soni 2 barobarga ko‘paydi.

Ilgari yangi tadbirkorlar uchun “kirish qiyin bo‘lgan” 119 ta faoliyat bo‘yicha litsenziya va ruxsatnomalar bekor qilindi yoki xabardor qilish shakliga o‘tkazildi. Birgina respublika hududida yuklarni avtomobilda tashish kabi faoliyat bo‘yicha litsenziyalarni bekor qilish hisobiga yuk tashish hajmi 1,5 baravarga oshdi.

E’tibor bering, bular qisqa — o‘tgan bir yil ichida amalga oshirilgan ishlar, xolos. Lekin hoziri zamon bizdan erishilgan natijalarga mahliyo bo‘lmasdan yangidan yangi marralarni o‘z oldimizga maqsad qilib, yuqori natijalarga erishishni talab qilmoqda. Shu bois, muloqot chog‘ida Prezidentimiz kichik biznesga yangi imkoniyatlar yaratish borasida yana bir qator tashabbuslarga to‘xtalib o‘tdi.

Jumladan, endilikda kichik biznes vakillarini tadbirkorlikka o‘qitish, ularga loyiha qilib berish, faoliyatini moliyalashtirish, mahsulotlariga bozor va biznesiga sheriklar topish bo‘yicha yaxlit eko-tizim yaratiladi. Buning uchun, “Qishloq qurilish bank” “Biznesni rivojlantirish banki”ga aylantirilishi ayni muddao bo‘ldi.

Nega desangiz, endilikda bank huzurida har bir hududda jami 14 ta kichik biznes markazlari tashkil etiladi. Ushbu markazlar tashabbuskorlarning biznes loyihalarini ishlab chiqishga ko‘maklashadi, o‘z hisobidan yangi loyiha qilmoqchi bo‘lgan tadbirkorlarni o‘qitadi. Eng muhimi, tadbirkorlar uchun buxgalteriya, soliq, audit, marketing, huquqiy va boshqa konsalting xizmatlarini ko‘rsatadi. Shubhasiz, bu sa’y-harakatlar natijasida yurtimizda tadbirkorlar safi yanada kengayadi, ishlab chiqarish ko‘lami ortadi. Asosiysi, yangi-yangi ish o‘rinlari yaratilib, ming-minglab yoshlar daromad manbaiga ega bo‘ladi.

Bular hali hammasi emas. Hududlardagi kichik biznes markazlarida o‘qigan tadbirkorlarning loyihalarini eng qulay shartlarda moliyalashtirish ham yo‘lga qo‘yiladi. Bunda, kichik biznes loyihasining 10 foiziga tadbirkor investitsiya kiritsa, 45 foiziga “Biznesni rivojlantirish banki”ning o‘zi, qolgan 45 foizi uchun davlat ko‘magida resurs yo‘naltiriladi.

Umuman olganda, kichik biznes vakillarining bunday qo‘llab-quvvatlanishi yaqin qisqa vaqt ichida mamlaktimizda tadbirkorlar soni yanada ortishiga, iqtisodiy barqarorlik ta’minlanib, aholining turmush farovonligini oshirishga qaratilgan ijtimoiy loyihalarni amalga oshirish uchun moliyaviy imkoniyatlar yanada kengayishiga xizmat qiladi.

Muzafara ABDIYEVA,

Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputati