Касб-ҳунар коллеж битирувчисиман. Келгусида фермерлик билан шуғулланиш учун банкдан кредит олмоқчиман. Илтимос кредит шартномаси ҳақида тушунча берсангиз. — Фуқаролик кодексининг 744-моддасига мувофиқ, «Кредит шартномаси бўйича бир тараф — банк ёки бошқа кредит ташкилоти (кредитор) иккинчи тараф — қарз олувчига шартномада назарда тутилган миқдорда ва шартларда пул маблағлари (кредит) бериш, қарз олувчи эса олинган пул суммасини қайтариш ва унинг учун фоизлар тўлаш мажбуриятини олади. Кредит шартномаси банк амалиётида банк ссудаси (қарзи) шартномаси деб ҳам юритилади. Кредит шартномаси ҳақ баробарига, қайтарилиши шарти билан, олдиндан кафолатланиш йўли билан, мақсадли шаклда тузилади. Томонлар келишувига кўра ёки қонунда бевосита кўрсатилган ҳолларда бу шартнома текин (фоиз олинмасдан) тузилиши ҳам мумкинлиги кўзда тутилган. Шунингдек, кредит шартномаси ёзма тузилиши шарт. Ёзма шартномага риоя қилмаслик унинг хақиқий бўлмаслигига олиб келади. Кўпчилик ҳолларда ҳар иккала томон имзолайдиган ягона ҳужжат шаклидаги шартнома тузилади. Банк ариза ва тақдим этган хужжатларни, кредит олиш шартларини, қарз олувчининг тўлов қобилияти, кредит олинаёттан лойиҳа тавакалчилиги, олинадиган фойда ҳажми, кредит кафолатлари ва бошқа ҳолатларни ҳисобга олган ҳолда кредит бериш ёки илтимосни рад этиш тўғрисида қарор қабул қилиши мумкин. Банк кредити берилиши пайтида унинг қайтарилишини таъминлаш чоралари (гаров, ипотека), уни қўллаш тартиб ва шакллари ҳамда оқибатлари ҳам амалдаги қонунчиликда назарда тутилган. Кредит шартномасининг қонун ҳужжатларига тўла мос тарзда тўғри расмийлаштирилиши унинг қайтарилишини, банк манфаатлари бузилмаслиги учун зарур ҳуқуқий база яратилишига, банк мижозлари ҳуқуқлари ишончли мухофаза этилишига сабаб бўлади. Ўзбекистон “Адолат” СДП Марказий аппарати юристи Ботир Байбаев