Ҳар бир мамлакат, юрт ўз келажагини, тараққиётини, ижтимоий-иқтисодий, маданий-маърифий йўлларини маълум бир қонунлар, қарорлар, фармонлар, фармойишлар асосида белгилаб олади. Бу ҳужжатлар нафақат шу мамлакат ёки давлатнинг равнақ топиши учун, балки халқнинг яхши, фаровон яшаши, тўкис ҳаёт кечириши учун ҳам хизмат қилади. Шу сабабли мамлакатимиз Президенти, республика Олий Мажлиси палаталари, Вазирлар Маҳкамаси томонидан чиқарилаётган қонунлар, қарорлар, фармонларга халқимиз катта умид кўзи билан қарайди. Уларни мамлакатнинг истиқболли келажагини белгилаш йўлидаги асосий омиллар деб ҳисоблайди. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 1 ноябрдаги “Ёқилғи-энергетика ресурсларининг нарх ва тарифларини босқичма-босқич ўзгартириш тўғрисида” деб номланган 897-сонли қарори ҳам юртимиз ижтимоий ҳаётидаги яна бир ҳужжат бўлди. Қарорда унинг қабул қилинишига сабаб бўлган омиллар “Ёқилғи-энергетика ресурсларини реализация қилишнинг бозор механизмларини янада жорий этишни таъминлаш, улардан оқилона фойдаланиш, энергия тежамкорлигини рағбатлантириш, молиявий интизомни мустаҳкамлаш ва ёқилғи-энергетика комплекси корхоналарини балансли ривожлантириш мақсади, шунингдек, ёқилғи-энергетика ресурсларининг жаҳон нархлари ўсишини ва товарлар (хизматлар) бозорларида монополияни босқичма-босқич пасайтирилаётганлиги инобатга олинганлиги” билан изоҳланади. Англашилиб турибдики, изоҳга кўра қарорда яхши мақсадлар кўзда тутилган. Бироқ қарорнинг асл моҳияти изоҳда айтилганидек, энергия тежамкорлигини рағбатлантиришга эмас, балки газ ва электр энергияси учун тўланадиган нархларни оширишга қаратилган. Қарор асосида 2018 йилнинг 16 ноябридан бошлаб аҳоли истеъмоли учун бериладиган 1 куб метр табиий газнинг нархи 320 сўм қилиб, 1 квт-соат электр энергиясининг нархи 250 сўм қилиб белгиланди. Белгиланган бу нархларга бугунги кунда ҳам амал қилинмоқда. Вазирлар Маҳкамасининг бу қарорининг яна бир “ўзига хос” томони шундаки, унда табиий газ ва электр энергияси учун истеъмол тўловларини — нарх ҳамда тарифларини бир марта эмас, босқичма-босқич ошириб бориш кўзда тутилганди. Қарорга кўра, 2019 йилнинг 1 июнидан бошлаб 1 квт-соат электр энергиясининг нархи 280 сўмга, 1 куб метр табиий газнинг нархи 350 сўмга кўтарилиши қатъий қилиб кўрсатилганди. Лекин республика Молия вазирлигининг Ўзбекистон Миллий ахборот агентлигига тақдим этган маълумотига кўра, айрим сабаблар билан жорий йилнинг 1 июнидан бошлаб табиий ва суюлтирилган газ ҳамда электр энергияси учун истеъмол тўловлари қимматлашиши жараёни тўхтатилди. Нархлар оширилмади. Аммо бу жараён вақтинча ҳолатми ёки доимийми? Бу ҳозирча номаълум. Айни пайтда шуни таъкидлаш керакки, газ ва электр энергияси учун нарх ва тарифларнинг йилига камида икки марта оширилаётгани ва бу жараёнда аҳолининг реал даромадлари ҳисобга олинмаётгани жамоатчилик ўртасида турли норозиликларни келтириб чиқармоқда. “Бу соҳаларда нархлар кўтарилиши сабаблари нимада?” деган ҳақли саволлар пайдо бўлмоқда. Лекин бу саволлар аксарият ҳолларда жавобсиз қолмоқда. Яна бир мулоҳаза. Республика Вазирлар Маҳкамасининг юқоридаги 897-сон қарорида асосий эътибор газ ва электр энергияси учун истеъмол тўловларини босқичма-босқич ошириш билангина кифояланиб қолмаган. Унда бу соҳаларда нарх-наволарни оширишдан ташқари яна бир масалага эътибор қаратилган. Бу борада қарорда, жумладан, бундай дейилади: “2019 йилнинг 1 январидан бошлаб эксперимент тариқасида Тошкент шаҳрининг Юнусобод туманида қуйидагилар жорий этилсин: а) аҳоли истеъмоли учун электр энергияси базавий нормаси ойига бир абонентга 300 квт-соат; б) аҳоли истеъмоли учун табиий газнинг базавий нормаси: иситиш мавсуми даврида якка тартибда иситиладиган уйлар ва квартираларда яшайдиган бир абонентга ойига 1000 куб метр; бошқа ҳолатларда бир абонентга ойига 250 куб метр; в) аҳоли билан электр энергияси ва табиий газ учун ҳисоб-китобларни амалга оширганда: базавий норма доирасида — белгиланган тариф бўйича; базавий нормадан ортган қисми учун — белгиланган тарифга 1,2 баравар ошириш коэффицентини қўллаш. “Ўзбекнефтгаз” АЖ, “Ўзбекэнерго” АЖ, Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ва Иқтисодиёт вазирлиги 2019 йилнинг 1 июлига қадар электр энергияси ва табиий газ истеъмоли базавий нормаларини амалда қўлланишини ўрганиш натижаларига кўра келгусида истеъмол базавий нормаларини қўллаш бўйича Вазирлар Маҳкамасига аниқ таклифлар киритсин”. Юқоридаги ташкилотлар, вазирликларнинг 1 июлга қадар Вазирлар Маҳкамасига бу эксперимент (тажриба) бўйича қандай таклифлар беришини билмаймиз. Аммо қарорнинг бу қисмининг асл моҳияти нимадан иборат? Нима учун эксперимент жараёнида ҳар бир абонентга базавий норма белгиланмоқда? Келинг, бу масалага оддийроқ йўсинда назар ташлайлик. Агар Вазирлар Маҳкамасининг бу қарори бўйича газ ва электр энергияси истеъмоли нархлари ошадиган бўлса, газ учун базавий норма 1000 куб метр бўлганда, истеъмолчи шунча миқдорда газдан фойдаланса, 350 минг сўм пул тўлайди. Агар истеъмолчи 2000 куб метр газдан фойдаланса, базавий нормадан ташқари 1000 куб метрига 350 минг сўм эмас, 420 минг сўм пул тўлайди. Яъни, истеъмолчига 2000 куб метр табиий газ 770 минг сўмга етказиб берилади. Базавий норма бўлмаганда 2000 куб метр табиий газнинг нархи истеъмолчи учун 700 минг сўмни ташкил этган бўларди. Электр энергияси тўловида ҳам худди шундай ҳолат юзага келади. Агар истеъмолчи базавий нормадаги 300 квт-соат энергияни ишлатса, янгиланиши кутилаётган тариф бўйича унинг нархи 84 минг сўм бўлади. Истеъмолчи 600 квт-соат энергиядан фойдаланса, 168 минг сўм эмас, 184800 сўм пул тўлашга мажбур бўлади. Бундан ташқари, қарорнинг бу қисмида тилга олинган базавий норма ҳар бир абонентга мўлжаллаб белгиланган. Бу ерда “ҳар бир абонент” сўзига алоҳида эътибор қаратилганлиги ҳам бежиз эмас. Бир абонент эса баъзан икки-уч одамдан, баъзан 15-20 кишидан иборат бўлиши мумкин. Халқимиз, миллатимиз бир хонадонда, яъни бир абонент доирасида кўпчилик бўлиб яшайди. Юқоридаги базавий нормалар эса якка тартибдаги уйлар ва турли ҳажмдаги квартиралар учун бир хил, уйлар ва квартиралар квадрат метри ҳамда уларда яшаётган инсонлар сони ҳисобга олинмасдан белгиланган. Масалан, бир хонали икки киши яшайдиган хонадон ҳам бир абонент ҳисобланади, уч-тўрт оила истиқомат қиладиган ҳовли ҳам бир абонент ҳисобланади. Улар учун эса бир хил базавий норма қўйилган. Ёки ҳовлиларда иссиқ сув газ ёки электр энергия ёрдамида иситилади. Одам сонига қараб энергия истеъмоли ҳам ошиб боради. Натижада якка тартибдаги хонадонларда ва кўп қаватли уйлардаги квадрат метри катта бўлган квартираларда яшовчи фуқаролар электр энергия ва табиий газ истеъмолини тежашга қанча ҳаракат қилсалар ҳам нормадан ортиқ сарфлашга ва ортиқча маблағ тўлашга мажбур бўладилар. Бу эса аҳолининг турли қатламлари ўртасида адолатсизликни келтириб чиқаради. Шунинг учун агар бундай базавий норма қабул қилиниши зарур бўлса, шу ҳолатда мавжуд бўлган тенгсизликни, адолатсизликни бартараф этиш керак. Яъни, базавий нормани абонентга эмас, одам сонига қараб белгилаш зарур. Умуман олганда, Вазирлар Маҳкамасининг қарорида эксперимент тариқасида ҳар бир абонентга белгиланиши режалаштирилаётган базавий норма асосида қандай мақсад ётибди? Мақсад битта — табиий газ ва электр энергияси истеъмоли учун нарх ва тарифларни яна бир бор оширишдан иборат. Бугун Юнусобод тумани аҳолиси бошига тушиб турган бу тажриба, муаммо келгусида бутун мамлакатимиз аҳолисининг ташвишига айланмаса эди... Сўзимиз бошида ҳар бир мамлакатда қабул қилинган қонун ва қонун ости ҳужжатлари давлат ҳамда халқ манфаатлари учун, юртнинг, эл-улуснинг ободлиги, равнақини таъминлаш учун хизмат қилади, деган фикрни айтган эдик. Шу сабабли республика Вазирлар Маҳкамасининг “Ёқилғи-энергетика ресурсларининг нарх ва тарифларини босқичма-босқич ўзгартириш тўғрисида”ги 897-сонли қарорини ҳам бир жиҳатдан давлат манфаатларини ҳимоя қилиш йўлида қабул қилинган ҳужжат, деб баҳолаш мумкин. Лекин ҳар қандай мамлакатда давлат манфаатлари халқ манфаатлари билан уйғун ҳолда намоён бўлади. Давлат манфаатларини ҳимоя қилиш халқ манфаатларини ҳимоя қилишдан бошланади. Шунинг учун ҳам Президентимиз ҳар бир маърузасида “Халқ бой бўлса, давлат бой бўлади”, деган фикрни такрор-такрор таъкидлайди. Шундай экан, Вазирлар Маҳкамасининг халқнинг норозиликларига сабабчи бўлаётган, табиий газ ва электр энергияси учун истеъмол тўловларини икки марта — ҳам тўғридан-тўғри, ҳам базавий норма асосида ошириш билан боғлиқ 897-сонли қарорини қандай баҳолаш мумкин? Бу қарор кимнинг манфаатини ҳимоя қилади? Камол Муҳаммад ЁҚУБ Бизни ижтимоий тармоқларда ҳам кузатинг t.me/adolat_uz instagram.com/adolat_sdp/ facebook.com/sdpu.adolat/ twitter.com/AdolatSDP   ...

Бугунги глобаллашув даврида оммавий ахборот воситалари, хусусан, матбуотнинг ўрни ва таъсири беқиёс бўлиши табиий. Чунки матбуотнинг тараққий топиши билан одамларнинг ҳаётга, янгиликларга бўлган муносабати ўзгарди. Матбуот халқимизни маънавий юксалишга, теран фикрлашга даъват қиладиган қудратли куч саналади. Шу боисдан ўтган йиллар давомида мамлакатимизда юртдошларимиз ишончи ва ҳурматига сазовор бўлиб бораётган матбуотнинг ролини ошириш борасида кенг кўламли чора-тадбирлар амалга оширилди. Соҳанинг ҳуқуқий, қонунчилик базаси мукаммал шаклланди ва мустаҳкамланиб борилмоқда. Лекин бугунги кунда юртдошларимиз орасида интернет пайдо бўлиши билан ҳеч ким газета-журнал ўқимай қўйди, асосий янгиликлардан телевидение, радио ва ижтимоий тармоқлар орқали хабардор бўлади, деган фикрлар ҳам йўқ эмас. Ҳақиқатдан ҳам босма оммавий ахборот воситалари ахборот бериш тезлиги жиҳатидан интернет ва ижтимоий тармоқларга тенг кела олмайди. Лекин бугунги кунда ижтимоий тармоқларда тезкорлик билан берилаётган айрим воқеалар мазмун-моҳияти жиҳатдан мукаммал ёритилган, дея олмаймиз. Тезкорлик деб берилаётган ахборот ёки воқеанинг таҳлилига кам эътибор қаратилади. Газета-журналларда эса матбуотнинг ўзига хос барча талабларига риоя қилинишига аҳамият қаратилиши билан бирга журналистнинг касб маҳорати ҳам ўз аксини топади. Назаримда, бугун кўпчилик аҳоли китоб сотиб олишга ёки обуна бўлмаса ҳам ўзи қизиққан газетасини сотиб олишга ҳаракат қилмоқда. Бу юртимиздаги бугунги тараққиёт, одамларнинг онгу тафаккурининг ва яшаш тарзининг ўзгарганлиги билан боғлиқ ҳодиса. Ҳар қандай ҳодисага холисона ёндашиб, унга таҳлилий нуқтаи назардан баҳо беришни истаган инсон, албатта, газета-журнал ўқишга ва маҳоратли журналист қаламидан завқ олишга интилади. Барча касбдошларимизни яқинлашиб келаётган касб байрамимиз билан қутлаб, доимо масъулиятни чуқурроқ англаган ҳолда фидойилик, изланувчанлик ва она халқимизга чексиз меҳр-муҳаббат билан ишлаш саодатини тилаб қоламиз. Айшолпан ОРАЗИМБЕТОВА, Ўзбекистон “Адолат” СДП Қорақалпоғистон Республикаси ҳудудий кенгаши матбуот котиби Бизни ижтимоий тармоқларда ҳам кузатинг t.me/adolat_uz instagram.com/adolat_sdp/ facebook.com/sdpu.adolat/ twitter.com/AdolatSDP ...

Маълумки, жорий йилнинг 14 июнида Бишкек шаҳрида ўтказилган Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг навбатдаги саммитида Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев ҳам етакчилар қаторида иштирок этиб, саммит доирасида минтақавий ҳамкорликни кенгайтиришга доир бир нечта ташаббусларни илгари сурган эди. Шулардан бири парламентлараро мулоқотни тиклашга доир ташаббус бўлиб, мазкур янги механизм асосида ташкилот имкониятларини кенгайтириш, сиёсий партиялар ҳамда фуқаролик жамияти институтларини жалб қилиш кўзда тутилди. Албатта, Президентимизнинг ушбу ташаббуслари сиёсий партияларнинг нуфузи ортиши ҳамда фаолият доираси кенгайиб, янада чуқурроқ аҳамият касб этишига йўл очади. Шанхай ҳамкорлик ташкилоти мана бир неча йиллардан буён минтақада сиёсий, иқтисодий, маданий ва кўплаб соҳалардаги ҳамкорликни кучайтириш борасида муҳим ва долзарб аҳамиятга эга масалаларга ечим топишда катта аҳамиятга эга ташкилотлардан бири бўлиб келмоқда. Шунга кўра, унга аъзо давлатларнинг парламентлараро мулоқот майдонининг тикланиши ўйлайманки, сиёсий ҳамкорлик борасидаги янгича йўналишларни ҳам очиб беради. Ташкилотга сиёсий партиялар, фуқаролик жамияти институтларини жалб этиш ушбу ташкилотларнинг минтақа бўйлаб долзарб аҳамиятга молик лойиҳалар билан чиқишларида, унда бевосита иштирок этиш орқали муҳим таклифларни илгари суриш, глобал аҳамиятга эга муаммолар ечимида қатнашиш каби имкониятларни беради. Ўз навбатида бу жараён сиёсий партия ва фуқаролик жамияти институтларининг халқлар ўртасидаги аҳамиятининг ўсишига, жамоатчилик эътиборини ўзига янада кенгроқ жалб этишига туртки беради. Фуқаролик жамияти институтларининг ташкилотга жалб этилиши эса демократик принципларга тўла мос келиб, жамиятда фуқароларнинг ўз-ўзини бошқаришларига, жамиятда фуқаролик позициясининг тўла шаклланишида яхшигина омил саналади. Ушбу асослардан хулоса шуки, Бишкек саммитидаги Президентимизнинг мазкур ташаббуслари демократик жамият ривожланишларига ҳисса қўшибгина қолмасдан, сиёсий партияларнинг аҳамияти ортишига ҳам хизмат қилади. Дилшунос АБДУЛЛАЕВА, Ўзбекистон “Адолат” СДП Сирдарё вилоят Кенгаши раиси ...

Журналист бўлишга ҳавас болалигимда уйғонган. Мана, қарийб ўттиз беш йилдирки, шу соҳада фаолият юритиб келмоқдаман. Шу йиллар давомида бу касбнинг сир-синоатларини ўрганиш баробарида, унинг заҳматларини чекиб, қувончларини ҳис қилиб яшашга ўргандим. Темир ўтда тоблангани сингари, ижод оташи ҳам қаламкашни тоблайди. Кимдир ҳавас қилди, унинг “нони қаттиқлиги”ни эслатиб, “ҳо-ю, ҳавас”мандга йўйганлар ҳам бўлди. Не бўлганда ҳам, кўнгил истаги ҳар қандай машаққатга тоб берар экан. Гарчи бу йил нафақат вилоятлардаги, балки бутун республикамиздаги ОАВлар, айниқса, газета-журналлар таҳририятлари ижод аҳли учун чинакамига имтиҳон даври бўлганига қарамай, ҳамон аксарият журналистларимиз қалами ўткир, одими ҳамиша шахдам, сўзида собит, ойдин келажакка ишонч билан қалам тебратаяпти, деб ўйлайман. Айрим йиғилишларда, ҳатто матбуот анжуманларида обуна ҳақида сўз боргудек бўлса, албатта бу масала кимгадир” “оғирлик” қилади. Обунадан кўра, кўпроқ ўзаро ҳамкорлик ҳақида сўз юритишимизни, обуна мажбурий эмаслигини алоҳида урғу бериб таъкидлашади. Бироқ, улар инсон манфаатлари деган сўз ортида, биргина ширин сўзга борини бериб юборишга тайёр, уларни керакли вақтда қўллаб, баъзан иш битгач, ҳеч кимнинг хаёлига ҳам келмайдиган соҳа вакиллари борлигини, уларнинг ҳам ҳақ-ҳуқуқлари ҳурмат қилиниши зарурлигини негадир “унутиб қўйишади”. Бугунги кунда айримлар “интернет замони келди”, деб жар солиб, бошини телефон ёки компьютердан кўтармай, сайтларни титкилаб, дунё янгиликларига қизиқаётган бир паллада шу камтаргина газета-журналларда борига қаноат қилиб, марказий ва маҳаллий нашрларда қалам тебратаётган ижодкорлар ўз ҳудудларида нашр этилаётган газеталарда ҳудудда юз бераётган ижтимоий-иқтисодий, маданий соҳаларда олиб борилаётган янгиликлардан аҳолини баҳраманд этиш иштиёқи билан яшамоқда, ижод қилмоқда. Руҳан тетиклик, дунёга теран нигоҳ ва холислик билан назар ташлаш, кишилар қалбига Ватанга муҳаббат, бетакрор умрнинг ҳар бир лаҳзасини ибратли яшашга, одамларнинг корига яраш, маънавий дунёсини бойитиш каби инсоний фазилатларни жо этишда камарбаста бўлиш — буларнинг бари ҳар бир журналистнинг ҳаётий қоидасига айланган. Ҳамкасбларимиз орасида “Журналистнинг нони қаттиқ бўлади, уни ейишга темирдан тиш керак”, деган ҳазиломуз, аммо ҳақ гап бот-бот айтилади. Мен эса ана шу қаттиқ ноннинг мазаси ширин бўлади, деган бўлардим. Ширин нонини эъзозлаб, кеча-кундуз халқ дарду ташвишлари билан ёниб, қувончлари билан севиниб яшаётган барча ҳамкасбларимизни Матбуот ва оммавий ахборот воситалари ходимлари куни байрами билан самимий қутлайман. Уларга мустаҳкам соғлиқ, хонадонларига осойишталик ва чин ижодкорлик бахтини тилайман. Ҳамиша чин сўзни айтиб, доим юзлари ёруғ бўлсин! Зулфия ХАЛИЛОВА, “Когон ҳаёти” газетаси муҳаррири ...

Бутун юртимиз бўйлаб урфга кириб улгурган “I love Uzbekistan!” деб ёзилган, аслида “love” сўзи ўрнига юрак тасвири туширилган лавҳа давлат ва жамоат ташкилотлари, идоралар, йўллар, қўйингки, кўплаб жойларда ўрнатилгани жамоатчиликни ажаблантирмоқда. Шу боис кўпчилик зиёлилар мазкур лавҳа урчиб кетаётгани хусусида ўз муносабатини билдирди. Бу ҳақда оммавий ахборот воситаларида бир қатор чиқишлар қилинди. Чиндан ҳам бу каби ёзувларни ўрнатиш шартми, деган савол туғилади. Шу ёзувнинг ўрнига она тилимизда “Мен сени севаман, Ўзбекистон!” ёки “Сени севаман, Ўзбекистон!” деган ёзув ўрнатилса бўлмайдими?! Сирдарё вилоятида ҳам инглизча сўзлар битилган лавҳани ўрнатиш “мода”га айланди. Ажабо, ватанпарварликни шундай шаклу шамойилда тарғиб этамизми? Энди тасаввур қилинг, юртимизга ташриф буюрган хорижий меҳмон бу ёзувларга кўзи тушса, нима деб ўйлайди?! Бу ўз тилимиздан воз кечиб, уни бошқа тил билан осонгина алиштириб олиш эмасми? Ёки ўз она Ватанимизни севишимизни ажнабий тилда айтишимиз шартми? Бундай ёзувлар, лавҳаларга ружу қўяётган шахслар она Ватанимизни давлат тилида сева олмайдиларми?! Ажабо, она тилини севмай туриб, Ватанни севиб бўладими ўзи? Бугунги кунда хорижий тилларни ўрганишга жиддий киришганимиз рост, бу давр талаби эканини ҳаммамиз яхши англаймиз. Шу билан бирга, бу тилларни ўрганиб, юриш-туришимиз, гап-сўзларимиз ҳам ўзгариб бормоқда. Албатта, тилни ўрганиш яхши. Чунки қадим аждодларимиз ҳам тил ўрганишга жиддий аҳамият беришган. “Тил билган эл билади”, деган пурмаъно нақл бежиз айтилмаган. Аммо хорижий тилларни ўрганиш дегани инсон миллий ўзлигидан кечиб юбориши керак, дегани эмас-ку! Ўнта тил ўрганганда ҳам ватанпарварлик ҳисси юракда абадий яшамоғи шарт. Аслида бошқа тилларни билишимиз ҳам Ватанга хизмат қилиш учун керак. Афсуски, айрим ёшлар бошқа тилларни ўрганар экан, бора-бора хорижликларга кўр-кўрона тақлид қилишга одатланганини кузатиш мумкин. Сўзларни ўзбек тили билан аралаш-қуралаш тарзда талаффуз қилиб, миллий тилимизни ҳам бузиб юборишяпти. Айтаверсак гап кўп. Ахир дўкон пештахталари, супермаркет, гўзаллик салонлари-ю бошқа жойларда лавҳаларни инглизча, русча ва бошқа тилларда ёзиш ҳолатлари болалаб кетгани ҳам бор ҳақиқат-ку! Хуллас, Ватанимизга муҳаббатимиз изҳори “I love Uzbekistan!” деб битилган лавҳани хорижий тилда ёзиб қўйиш билан белгиланмайди. Яна қайтариб айтаман, бу билан мен тил ўрганиш ёмон деяётганим йўқ, балки ўзгалар тилини ўрганиб, ўзлигимизни йўқотиб қўймайлик, демоқчиман. Шу билан бирга, кўчаларда “Мен сени севаман, Ўзбекистон!” эмас, “I love Uzbekistan!” деган лавҳа юрак сурати билан бирга ўрнатиб қўйилгани ёшлар орасида бунга бошқача мазмундаги тақлидни кучайтиради. Негаки, юрак тасвири ватанпарварлик маъносидан кўра инсонлар ўртасидаги севги ва ҳавасни эслатиши ҳақиқатга яқинроқ. Шу маънода юрак тасвири нафақат ёшларнинг фикрини чалғитади, балки “оммавий маданият” тарғиботига ҳам хизмат қилади, дейиш мумкин. Ўзи биладиган, ҳар куни қўллайдиган тилдаги ёзувни кўриб, ҳеч бир хорижлик ҳайратланмайди. Аксинча ҳайрон қолиши, эҳтимол истеҳзо билан қараши мумкин, холос. Сайёҳлар миллийлигимиз нафаси сезилмаган жойларни кўрганида завқ ҳиссини туймайди, деб ўйлайман. ОАВда баъзи зиёлилар бу ҳолат аслида бизнес мақсадлари билан боғлиқ, деган фикрни ҳам билдиришди. Балки бу гапда жон бордир. Ҳар ҳолда юзлаб, балки минглаб бундай лавҳаларни тайёрлаш учун озгина маблағ сарфланмаса керак! Бу маблағлар, табиийки, сиз билан бизнинг чўнтагимиздан кетади. Яна ҳам аниқроқ айтганда, давлат бюджетидан сарфланади ўша маблағ. Ваҳоланки, бюджет маблағи сиз билан биз тўлаётган солиқлар ҳисобидан шаклланади. Демак, жаноб раҳбарлар, бизнинг, яъни халқнинг пулини керак-нокерак нарсаларга совурманг, дейишга ҳақлимиз. Демоқчимизки, агар бундай ёзувлар Ватанни севишга ўргатиши аниқ бўлса, майли, уни ўзбекча ёзайлик. Юрак сурати ўрнига сўзнинг ўзини ёзиб, тегишли жойларда лавҳа давлат тилида ўрнатилса, озми-кўпми, кишига ижобий таъсир қилса, ажаб эмас. Бу лавҳа она тилимизга бўлган ҳурматимизни оширишга ҳам ҳисса қўшган бўлар эди. Дарвоқе, биз мухтасаргина битигимизда бундай хорижий тилда ёзилган лавҳалар Ўзбекистон Республикасининг “Давлат тили ҳақида”ги қонуни талабларига қай даражада жавоб бериш ёки бермаслик масаласига тўхталиб ўтирмадик. Хулоса ўзингиздан, азиз муштарий! Меҳринисо БОБОНАЗАРОВА, Ўзбекистон “Адолат”СДП Сирдарё вилоят кенгаши матбуот котиби Бизни ижтимоий тармоқларда ҳам кузатинг t.me/adolat_uz instagram.com/adolat_sdp/ facebook.com/sdpu.adolat/ twitter.com/AdolatSDP ...

Кейинги йилларда мамлакатимизда юз бераётган муҳим ва тарихий ўзгаришлардан бири валюта сиёсатини эркинлаштириш ва миллий валютамизнинг барқарорлигини таъминлашга қаратилган ислоҳотлардир. Бу борада Президентимизнинг 2017 йил 2 сентябрдаги “Валюта сиёсатини либераллаштириш бўйича биринчи навбатдаги чора-тадбирлар тўғрисида”ги фармони билан дастлабки қадам қўйилди. Ушбу ҳужжат асосида 2017 йилнинг сентябрига қадар мавжуд бўлган валюта муомаласи соҳасининг ҳаддан зиёд маъмурий тартибга солинганлиги, алоҳида хўжалик юритувчи субъектлар учун имтиёз ва преференцияларнинг асоссиз равишда тақдим қилиниши натижасида бизнес юритишда тенг бўлмаган шарт-шароитларнинг вужудга келганлиги ҳолатларига барҳам берилди. Валюта операцияларини амалга оширишда резидентлар ва норезидентларнинг чет эл валютасидаги маблағларини эркин тасарруф этиш ҳуқуқларини ҳамда валюта операцияларининг барча жабҳаларида очиқликни таъминлашга эришилди. Бозор тамойиллари асосида валюта ресурслари оқимининг самарадорлигини ошириш, хорижий инвестицияларни жалб қилиш учун қулай инвестиция ва ишбилармонлик муҳитини шакллантириш, шунингдек, ташқи савдода валюта сиёсатининг рағбатлантирувчи ролини ошириш мақсадида миллий валютанинг хорижий валютага нисбатан айирбошлаш курси фақатгина валюта биржасининг банклараро электрон савдоларида валютага бўлган талаб ва таклифдан келиб чиққан ҳолда белгиланмоқда. Шундан келиб чиқиб, парламентимизнинг қуйи палатасида кўриб чиқилаётган “Валютани тартибга солиш тўғрисида”ги қонунга ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш ҳақида”ги қонун лойиҳаси мазкур фармон ижросига қаратилганлиги билан аҳамиятлидир. Янги таҳрирдаги лойиҳада валютани тартибга солиш соҳасидаги давлат сиёсатини амалга оширишда иқтисодий чораларнинг устуворлигини, валюта операцияларига давлат органларининг ноқонуний аралашувига йўл қўймасликни, валюта курсини аниқлашда фақатгина бозор механизмларини қўллашни назарда тутувчи қоидалар белгиланмоқда. Шунингдек, амалдаги қонундаги баъзи нормалар ўзининг долзарблигини йўқотгани сабабли тубдан қайта кўриб чиқилмоқда. Киритилаётган ўзгартиришлар эса бир неча йўналишдан иборат. Биринчидан, лойиҳада валютани тартибга солиш, валютани назорат қилишнинг мақсад ва вазифалари кўрсатиб ўтилмоқда. Яъни резидентлар ва норезидентлар томонидан валюта операцияларини ўтказиш тартиблари, бу операцияларнинг Ўзбекистон Республикаси қонунчилигига мувофиқлигини аниқлаш ва назоратни амалга ошириш вазифаси белгиланмоқда. Иккинчидан, Ўзбекистон Республикаси Марказий банкининг валютани тартибга солувчи давлат органи сифатидаги ваколатлари, мажбуриятлари, ҳуқуқлари янги нормаларда ўз ифодасини топмоқда. Учинчидан, халқаро тажрибадан келиб чиқиб, ташқи савдо операциялари бўйича активларни репатриация қилиш тушунчаси, шунингдек, унга бўлган талаблар акс эттирилмоқда. Қонун лойиҳасидан ўрин олган нормаларга мувофиқ, активларни репатриация қилиш норезидент мажбуриятларининг бажарилиши ҳисобига активларнинг Ўзбекистон Республикасига тушумини таъминлаш ҳисобланади. Қонун лойиҳаси билан валюта операциялари турларини аниқлаш мақсадида, норезидент мажбурияти юзага келган санадан бошлаб ташқи савдо операциялари бўйича репатриация муддати 180 кундан ошган тақдирда мазкур операция капитал ҳаракати операцияси сифатида таснифланиши қайд этилмоқда. Тўртинчидан, лойиҳада бугунги кунда амалиётда учрайдиган валюта операцияларининг барчасини қамраб олиш ва уларни турларга ажратиш назарда тутилмоқда. Шунингдек, валюта операциялари турлари амалиётдан келиб чиққан ҳолда кенгайтирилмоқда ва аниқлаштирилмоқда. Хусусан, валюта операциялари ички ва халқаро (трансчегаравий) операцияларга ажратилмоқда. Ўз навбатида, халқаро (трансчегаравий) валюта операциялари жорий халқаро операциялар ва капитал ҳаракати (капитал ўтказмалар) операцияларига бўлинмоқда. Шу билан бирга, Ўзбекистон Республикаси ҳудудида амалга ошириладиган ички валюта операциялари валюта операцияларининг янги тури сифатида белгиланяпти. Бундан ташқари, Ўзбекистон Республикаси банкларининг валюта операцияларини амалга оширишдаги ҳуқуқ ва мажбуриятлари, шунингдек, Марказий банкнинг жиноий фаолиятдан олинган даромадларни легаллаштиришга, терроризмни ва оммавий қирғин қуролини тарқатишни молиялаштиришга қарши курашиш мақсадида ҳамда Халқаро валюта жамғармаси Келишув моддалари доирасидаги мажбуриятларга риоя қилган ҳолда, тўлов баланси барқарорлигига таҳдид мавжуд бўлганда валюта операцияларини амалга оширишга чекловлар ўрнатиш ҳуқуқи алоҳида кўрсатилмоқда. Таъкидлаш жоизки, хорижий валютани эркин сотиб олиш ва сотиш имконияти ва миллий валюта айирбошлаш курсини бозор механизмларидан фойдаланган ҳолда белгиланиши мамлакатимизда ишлаб чиқарилган маҳсулотларнинг ички ва ташқи бозордаги рақобатдошлиги ва рентабеллигини ошириш билан бир қаторда, мамлакатимизда инвестиция ва ишбилармонлик муҳитини яхшилаш, тўғридан-тўғри хорижий инвестицияларни кўпайтириш, хўжалик юритувчи субъектлар томонидан янги технологиялар ва билимларни жалб қилиш, экспорт имкониятларини кенгайтиришга хизмат қилади. Абдуғани УМИРОВ, Олий Мажлис Қонунчилик палатасидаги Ўзбекистон “Адолат” СДП фракцияси аъзоси Бизни ижтимоий тармоқларда ҳам кузатинг t.me/adolat_uz instagram.com/adolat_sdp/ facebook.com/sdpu.adolat/ twitter.com/AdolatSDP   ...

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг навбатдаги саммитида сўзлаган нутқи ўзаро ҳамкорликни янада ривожлантириш, мамлакатлараро тинчликни таъминлашда хизмат қилади. Албатта, нутқда бугунги кунда бўлиб ўтаётган ўзгаришлар, янги ахборот-технологияларининг шаклланиб бораётганлиги, инновацион ривожланишнинг ноёб имкониятлари тўғрисида алоҳида эътироф этилган. Шу билан бирга қатор муаммолар кучайиб бораётган айни дамда уларнинг олдини олиш борасида ҳам таъкидланган.  Маърузада мамлакатимиз раҳбари “Марказий Осиё бундан кейин ҳам ШҲТнинг устувор йўналишларидан бири бўлиб қолиши зарур” дея қайд этар экан, бу ҳамкорлик муҳим минтақавий лойиҳаларни илгари суриш учун қулай шароит ва ноёб имкониятлардан эканлигини таъкидлаган. ШҲТ доирасидаги амалий ҳамкорликни кенгайтиришга оид мамлакатимиз раҳбари томонидан билдирилган таклифлар ҳамкорликнинг устувор йўналишларини белгилаб беришда муҳим ташаббуслардан бири ҳисобланади. Хусусан, мамлакатларда замонавий ресурс тежовчи ва экологик тоза технологияларни кенг жорий этиш мақсадида ШҲТнинг "Яшил белбоғ" дастурини қабул қилиш билан боғлиқ таклифнинг биргина ўзи тинчлик ва тараққиёт йўлида ҳамда она табиат неъматларини асрашга бўлган эътиборнинг олий кўринишидан ҳисобланади. Шунингдек, ахборот технологиялари ривожланишига масъул идора раҳбарларининг мунтазам учрашувлари механизмини жорий этиш, киберхавфсизлик масалалари бўйича ўзаро ҳамкорлик дастурини ишлаб чиқишнинг таклиф этилганлиги соҳада имкониятлар сонини янада кенгайтиришда, уларнинг ҳам сон, ҳам сифат жиҳатидан ривожланишида хизмат қилади. Мамлакатнинг ривожланиши ҳамда алоқаларни фаоллаштиришда туризмнинг ўрни беқиёс. Шубҳасиз, бу борада барча жойларда эътибор кун сайин кучаймоқда. Ҳар бир сайёҳ учун шароитлар яратилмоқда. Уларнинг сифатли туризмдан фойдаланиши мақсадида имкониятлар кўлами кенгайиб бормоқда. Йиғилиш давомида мамлакатимиз раҳбари томонидан билдирилган ШҲТ шаҳар ва минтақаларининг тарихий-маданий меросини оммалаштириш ва туристик салоҳиятини янада тўлиқ намоён этиш билан боғлиқ таклифнинг билдириб ўтилганлиги мамлакатлараро туризмни ривожлантиришда, халқаро тарихий-маданий меросни мукаммал ўзлаштиришда хизмат қилади. ШҲТ доирасидаги ҳамкорлик жараёнларида қилинган мулоқотлар мамлакат раҳбари таъкидлаб ўтганидек,  “минтақамизда замонавий тараққиётнинг энг муҳим масалалари бўйича ёндашувларни мослаштиришга хизмат қилади”. Айни дамда, тинчлик ва тараққиёт йўлида қилинган энг самарали ишлардан бири ҳамдир. Гулчеҳра Тожиева, Ўзбекистон “Адолат” СДП фаоли ...

Парламент назоратини амалга ошириш доирасида куни кеча биз Олий Мажлис Қонунчилик палатаси Аграр ва сув хўжалиги масалалари қўмитасининг кенгайтирилган мажлисида Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги вазирининг 2019 йилда вазирлик фаолияти самарадорлигини таъминлаш борасида олиб борилган амалий ишлар юзасидан ҳисоботини эшитдик. Дарҳақиқат, бугунги кунда мамлакатимизда сув ресурларини тежаш, ундан оқилона фойдаланиш, аграр соҳасига сувни тежовчи замонавий технологияларни жорий этиш масаласи давлат сиёсатининг асосий йўналишларидан бирига айланди. Шунинг учун Президентимиз ташаббуслари асосида алоҳида Сув хўжалиги вазирлиги ташкил этилди. Сўнгги уч йилда Президентимизнинг мазкур соҳага оид ўндан ортиқ Фармон ва қарори, қатор норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар қабул қилинди. Эшитувда вазирликнинг жорий йилда Президентимиз томонидан белгилаб берилган вазифалар ижроси доирасида олиб борган ишлари, келгуси режалари ҳақида маълумотини тингладик. Хусусан, сувни бошқариш тизимига замонавий ахборот технологияларини жорий этиш, каналларда сув йўқотилишини камайтириш, насос станцияларини модернизация қилиш, замонавий сув ўлчаш асбобларини ўртаниш, томчилатиб суғориш технологиясини кенг жорий этиш, Марказий Осиёда сув ресурсларидан оқилона фойдаланиш бўйича минтақавий Дастурни қабул қилиш, иқлим ўзгаришларига мослашиш бўйича стратегияни янгилаш, соҳага илмий ишланмаларни, фан ва технология ютуқларини кенг жалб этиш каби йўналишларда амалга оширилган ишлар ҳақида ахборот берилди. Биз вазирлик фаолиятининг асосий йўналишларидан келиб чиқадиган функционал вазифалар, шунингдек, Ҳаракатлар стратегиясининг жорий йилдаги Давлат дастурида ва бошқа норматив ҳужжатларда Сув хўжалиги томонидан бажарилиши лозим деб белгиланган вазифалар, уларнинг бажарилиши, сифати, ҳудудлардаги муаммолар ҳамда уларни ҳал этиш борасидаги масалалар юзасидан аниқ саволлар билан мурожаат қилдик, фикр ва мулоҳазаларимизни билдирдик. Тадбир якунида қўмитамизнинг Сув хўжалиги вазири ҳисоботи, унинг баҳоланиши, келгусида эътибор қаратилиши лозим бўлган муҳим вазифалар ўз аксини топган қарорини қабул қилдик. Бу каби эшитувлар ижро ҳокимияти, жумладан, мазкур вазирлик фаолиятини янада самарали ташкил этилишига хизмат қилади. Шуҳрат ЯКУБОВ, Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати, Ўзбекистон “Адолат” СДП фракцияси аъзоси ...